Hoe stress en je lever je darmen saboteren

1 augustus 2023

In deze blog laat ik je zien hoe stress en je lever je darmen saboteren een link die bij vrouwen structureel wordt onderschat. Veel vrouwen zoeken hun klachten in voeding, hormonen of mindset… terwijl de ehte saboteur vaak dieper zit: in de manier waarop stress jouw lever belast en zo je hele darmfunctie onder druk zet.

Wanneer je begrijpt hoe stress en je lever elkaar beïnvloeden, vallen losse puzzelstukjes eindelijk op hun plek.
De opgeblazen buik. De vermoeidheid na het eten. De slechte stoelgang. Het slechte slapen. Het overprikkelde zenuwstelsel. De voortdurende chaos in je systeem.

In dit artikel ontdek je hoe stress jouw darmen ontregelt, welke rol het COMT-gen hierin speelt. Waarom jouw klachten niet psychologisch maar biochemisch zijn. En welke testen helderheid geven zodat je weet wáár het misgaat en hoe je herstel start.

Hoe stress en je lever je darmen saboteren (en waarom bijna niemand dit ziet)

Als je deze twee systemen niet begrijpt — je stresssysteem en je lever — blijf je hangen in dezelfde vicieuze cirkel van klachten:

• een opgeblazen buik
• wisselende ontlasting
• krampen
• energie die wegvalt
• slechte slaap
• een zenuwstelsel dat continu “aan” staat

Wat ik in de reguliere zorg nauwelijks terugzie, maar wél dagelijks in mijn praktijk Studio Gezond:

👉 Je darmen reageren niet alleen op wat je eet, maar vooral op wat je lichaam moet verwerken.
👉 Je lever bepaalt veel meer van je darmgezondheid dan je ooit is verteld.
👉 Stress saboteert direct de bacteriën die jouw darmen nodig hebben om stabiel, rustig en klachtenvrij te functioneren.

Stress en leverfunctie: waarom je darmen meteen reageren

Stress gaat niet alleen over volle agenda’s of het halen van een deadline. 

Maar stress is ook:

• een disbalans in je zenuwstelsel
• toxines die je lever niet verwerkt
• hormonen die blijven hangen
• een microbioom dat uitgedund raakt
• een dunne darm die overprikkeld raakt
• een dikke darm die in “overlevingsstand” schiet

Wanneer jij stress ervaart, gebeurt er biochemisch dit:

1. Je lichaam zet energie vrij om te vechten of vluchten

Cortisol gaat omhoog → je spijsvertering gaat omlaag.

2. Je bloed stroomt naar je ledematen, niet naar je darmwand

Resultaat: minder opname van voedingsstoffen, meer klachten.

3. Je darmwand wordt doorlaatbaarder

Hierdoor ontstaat laaggradige ontsteking → een basis voor prikkelbare darmklachten.

4. Goede bacteriën sterven sneller af

En dit is belangrijk: stress doodt je lactobacillen en bifidobacteriën.
Precies de bacteriën die:

– je darmen kalmeren
– je immuunsysteem reguleren
– je buikplank ontspannen
– ontsteking remmen
– en je stemming stabiliseren

Hoe meer stress, hoe minder beschermende bacteriën.
En hoe minder beschermende bacteriën, hoe gevoeliger je darmen worden.

Dat is geen “gevoel”.
Dit is fysiologie.

De lever-darm-as: de missing link bij vrouwen met klachten

Veel vrouwen weten niet dat hun lever bepaalt hoe hun darmen zich gedragen.

Je lever:

– breekt hormonen af
– neutraliseert toxines
– verwerkt stresshormonen
– helpt bij het aanmaken van gal

En ook:
– bepaalt hoe goed je vetten verteert
– beïnvloedt je ontstekingsniveaus
– stuurt je neurotransmitters aan

Als de lever vertraagt, zie je dit direct terug in je darmen:

✔ een opgeblazen buik na het eten
✔ misselijkheid bij vettige maaltijden
✔ weinig tot geen honger
✔ diarree of juist obstipatie
✔ druk op de bovenbuik
✔ veel lucht, rotte eieren-geur of methaanvorming
✔ intoleranties die steeds erger worden

Maar het meest onderschatte onderdeel?

👉 De rol van het COMT-gen.

Het COMT-gen: waarom stressverwerking bij sommige vrouwen letterlijk anders werkt

Het COMT-gen bepaalt hoe jouw lichaam catecholen afbreekt:

– dopamine
– noradrenaline
– adrenaline
– oestrogenen
– én stoffen uit thee, koffie, cacao en bepaalde kruiden

Het is een DIRECTE schakel tussen:

stress → lever → zenuwstelsel → darmen

Er zijn drie varianten:

AA / Met-Met → De tobber / piekeraar / vluchter

– breekt stresshormonen langzaam af
– blijft lang “aan” staan
– piekert diep door
– herstelt slecht na stress
– staat gevoelig voor overprikkeling
– krijgt snel last van darmen bij spanning
– slaapt moeilijk uit

Typische klachten:
– opgejaagd gevoel
– gevoel dat iets “blijft hangen”
– darmen die in de knoop gaan bij emotionele stress
– moeilijk kunnen ontladen
– spanning in de buik

Dit profiel zie ik bij ± 20% van de vrouwen.

GG / Val-Val → De krijger / vechter

– breekt stresshormonen te snel af
– voelt emoties kort
– gaat door tot het lijf crasht
– snel herstel… tot het op is

Typische klachten:
– plotselinge vermoeidheid
– energie-overdrive gevolgd door totale uitputting
– darmen die pas reageren ná stress
– hormonale dips

Dit profiel past vaak bij high-performers die ineens instorten.

AG / Met-Val → De mix

Dit profiel kan in beide kanten schieten.
Afhankelijk van:

– hoge werkdruk
– hormonale fase
– voeding
– slaap

Deze vrouwen herkennen zich in:
“De ene week kan ik alles aan, de andere week kan ik niks.”

Hoe stress je darmen beïnvloedt, zelfs als je gezond eet

Dit stuk begrijpt bijna niemand, maar het is heel erg belangrijk:

Stress doodt je lactobacillen en bifidobacteriën.

Bij vrouwen met:

– een gevoelig COMT-profiel
– een hoge stressbelasting
– onderliggende SIBO
– leververtraging
– hormonale disbalans

zie ik structureel:

❌ minder beschermende bacteriën
❌ minder zuurproductie in de darm
❌ meer ruimte voor gasvormende bacteriën
❌ meer gevoeligheid in de dunne darm
❌ verstoorde galstroom
❌ slechtere afbraak van afvalstoffen

Dat betekent:

→ meer opgeblazen gevoel
→ meer krampen
→ meer diarree of verstopping
→ meer gevoeligheid voor voeding
→ meer hersenmist
→ meer cravings
→ meer vermoeidheid

Je darmen reageren niet op “eten”.
Ze reageren op belasting.

Wat lactobacillen doen (en waarom je ze bijna niet meer hebt onder stress)

Lactobacillen zijn de bacteriën die in je dunne dárm het verschil maken tussen:

• voedsel verteren of opblazen
  • energie opbouwen of instorten
  • een stabiele stemming of een zenuwachtig lijf
  • een sterke darmwand of een lekke darm

1. Ze produceren melkzuur (niet te verwarren met lactose!)

Dit melkzuur houdt je darmmilieu licht zuur — en dat is precies wat je nodig hebt om slechte bacteriën en schimmels te onderdrukken.

Wanneer lactobacillen dalen krijg je:

– meer gassen
– meer fermentatie in de verkeerde darmdelen
– meer overgroei (SIBO, SIFO)
– meer gevoeligheid voor voeding

2. Ze maken enzymen die helpen je eten te verteren

Vooral complexe koolhydraten en vezels.
Als lactobacillen dalen → je vertering vertraagt → je krijgt:

• druk in je buik
• onvolledige ontlasting
• opgeblazen gevoel na kleine maaltijden

3. Ze communiceren met je immuunsysteem

Stresshormonen zetten het immuunsysteem aan, alsof er gevaar is.
Lactobacillen kunnen dat signaal dimmen.
Maar als ze er niet zijn, ontstaat:

– laaggradige ontsteking
– hyperreactieve darmen
– gevoeligheid voor voeding

Waarom stress lactobacillen doodt

Cortisol verandert de pH, verstoort de motiliteit en verhoogt ontstekingsactiviteit.
Lactobacillen kunnen niet overleven in een stressmilieu.

Daarom hebben vrouwen die ‘altijd aan staan’ vrijwel altijd te weinig lactobacillen.

Wat bifidobacteriën doen (en waarom je darmen uit balans raakt zonder ze)

Bifidobacteriën wonen vooral in je dikke darm en zijn belangrijk voor:

1. Je korte-keten vetzuren (zoals butyraat)

Butyraat is de brandstof voor je darmwand.
Zonder butyraat krijg je:

– een lekke darm
– ontstekingsactiviteit
– verstoorde motiliteit
– gevoeligheid voor voeding
– een zwakke barrièrefunctie

2. Je darm-hersen-as

Bifidobacteriën helpen bij de productie van:

– GABA (rust)
– serotonine (stemming)

Stress → minder bifido → minder rust → meer spanning → meer darmklachten.

3. Het afbreken van fermenteerbare koolhydraten

Als bifido’s ontbreken, gebeurt dit:

Je eet → je dikke darm kan het niet aan → je krijgt:

– opgeblazen buik
– wisselende ontlasting
– prikkelbare darm
– spanning rond je middenrif

4. Het trainen van je immuunsysteem

Ze houden je immuunsysteem “slim” in plaats van “overactief”.
Bij tekort zie je:

– voedselreacties
– histaminegevoeligheid
– overprikkeld immuunsysteem

De killer-combinatie: stress + leverbelasting + lage lacto’s + lage bifido’s

Het werkt altijd in dezelfde volgorde:

1. Stress stijgt → cortisol stijgt
2. Cortisol verstoort motiliteit, pH en bloedtoevoer naar je darmen
3. Goede bacteriën sterven als eerste: lactobacillen & bifidobacteriën
4. Slechte bacteriën en gisten benutten de ruimte
5. Overgroei ontstaat (SIBO of SIFO)
6. Je lever moet ontgiften, raakt overbelast, COMT stroopt
7. Je darmen worden hypergevoelig, prikkelbaar en sneller ontstoken

En dan opeens “kan je niks meer eten”.

Daarom helpt een dieet nooit.
Je moet de biochemie + bacteriën + stress-as herstellen.

Hoe stress je darmflora herprogrammeert — en waarom vrouwen dit veel sneller voelen dan mannen

Stress is geen mindset. Stress is een biochemische aanval op je darmflora.
En het begint sneller dan de meeste vrouwen denken.

Wanneer jouw stresssysteem aan gaat — door werkdruk, deadlines, mentale belasting, perfectionisme of simpelweg leven in 2025 — maakt je lichaam één cruciale fout:

👉 het geeft prioriteit aan overleven, niet aan verteren.

Dat heeft directe gevolgen voor de bacteriën die jouw darmen gezond horen te houden.

1. Stress verlaagt je Lacto’s en Bifido’s — de beschermers van je darmwand

Onderzoek laat zien dat cortisol (je stresshormoon) binnen enkele uren:

• lactobacillen tot 50% kan verlagen
• bifidobacteriën kan onderdrukken

Dat zijn precies de twee stammen die:

• je darmwand versterken
• ontsteking remmen
• hormonen helpen balanceren
• je immuunsysteem reguleren
• je stoelgang normaliseren
• serotonineproductie ondersteunen

Dus wanneer stress stijgt, gebeurt er iets verraderlijks: de bacteriën die je rustig, gefocust en stabiel houden verdwijnen als eerste.

Daarom voelen vrouwen stress direct in hun buik.
Niet (alleen) mentaal — maar door verliezen in hun microbiële leger.

2. Stress laat de verkeerde bacteriën tóch groeien

Terwijl Lacto’s en Bifido’s dalen, krijgen stressgevoelige en opportunistische soorten vrij spel.

Daarbij kun je denken aan:

• gasvormende soorten
• histamine-producerende bacteriën
• sulfiet-reducerende bacteriën (→ SIBO klachten)
• ontstekingsbevorderende bacteriën

Dit verklaart waarom vrouwen onder stress ineens:

• opgeblazen raken
• diarree krijgen
• constipatie ontwikkelen
• intoleranties lijken te hebben
• “niets meer kunnen eten zonder reactie”

Het is niet je voeding.
Niet je mindset.
Niet je hormonen.

Het is microbiële verschuiving.

3. Stress maakt je darmwand doorlaatbaar — sneller dan je denkt

Cortisol doet nóg iets anders:

Het maakt je tight junctions (de cellen die je darm afsluiten) losser.

Gevolgen:

• grotere voedseldeeltjes lekken door (→ immuunactivatie)
• meer histamine-reacties
• meer pijn
• meer vermoeidheid
• meer intoleranties
• meer brain fog

Dit is waarom vrouwen onder stress plots “alles voelen”: hun darmbarrière is tijdelijk lek.

4. Waarom vrouwen gevoeliger zijn dan mannen

Niet omdat vrouwen zwakker zijn. Integendeel.

De vrouwelijke darm communiceert intensief met:

• het stresssysteem
• de lever
• de hormoonhuishouding
• het immuunsysteem

Deze systemen beïnvloeden elkaar continu.

En bij vrouwen gebeurt dat allemaal krachtiger, sneller en complexer — vooral in de darmen.

Daarom zie je bij vrouwen sneller:

• PDS
• SIBO
• intoleranties
• opgezette buik
• stemmingsklachten
• slaapproblemen

Niet omdat ze gevoelig zijn.
Maar omdat hun biologie anders werkt.

5. De vicieuze cirkel die bijna niemand doorziet

Stress → minder goede bacteriën → meer verkeerde bacteriën → meer gas → meer ontsteking → slechtere opname → minder serotonine → slechter slapen → nóg meer stress

En dat gaat door…

Tot iemand het doorbreekt.

En dat is precies waar Studio Gezond het verschil maakt.

Praktijkcases: cliënten bij wie stress en leverproblemen hun darmen saboteerden

Praktijkvoorbeeld 1: “Ik zit al 2 jaar bij de psycholoog en ik kom geen stap verder.”

Een klant kwam bij mij binnen met:

– paniekgevoelens
– overprikkeling
– diarree bij stress
– constante moeheid
– geen diepe slaap

DNA Leverpaspoort → trage COMT (AA)
Organix → overbelasting van de kynurenineroute
Ontlastingstest → verlaagde bifido’s, lacto’s bijna nul

Toen we stressverwerking en leverontlasting optimaliseerden:
→ buikklachten halveerden
→ piekeren zakte
→ slaap verbeterde
→ energie stabiliseerde
→ regulatie kwam terug

Ze zei:
“Nu begrijp ik waarom praten nooit genoeg was.”

Praktijkvoorbeeld 2: “Ik slaap al jaren slecht. Niks helpt.”

Deze vrouw had álles geprobeerd:

– slaapkliniek
– CGT
– melatonine
– ademhaling
– avondroutines
– supplementen

Niks werkte… tot haar DNA Leverpaspoort.

→ verminderde COMT-functie (AG)
→ hierdoor blijft adrenaline langer circuleren
→ hierdoor blijft de darmwand geprikkeld
→ hierdoor kan de nervus vagus niet “uitademen”

Na optimalisatie van:

– magnesium (vormen die wérken)
– leverroute
– darmmicrobioom
– stress-afvoer

sliep ze in week 3:

“Als een blok. Ik herken mezelf weer.”

De test die alles in kaart brengt

De meeste vrouwen die bij mij komen hebben al:

– bloedprikken gehad
– een echo gehad
– gesprekken gehad
– dieetadvies gehad
– eliminatie gedaan
– supplementen geprobeerd

En toch: geen vooruitgang.

Dat is logisch.
Want niemand kijkt naar het systeem.

De test die ik inzet is:

→ Het DNA Leverpaspoort

Dit test o.a.:

– jouw COMT-profiel
– je stressafbraak
– je oestrogeenroutes
– je levercapaciteit
– je gevoeligheid voor toxines

→ De darmmicrobioomtest

Voor:

– bacteriële balans
– lacto’s en bifido’s
– ontstekingsmarkers
– galzuurmetabolisme

→ De Organix-Neuro urine-analyse

Voor:

– stressroutes
– energieroutes
– tryptofaanroutes
– microbieel metabolisme

Samen laten deze testen zien waar het misgaat, waarom, en hoe we het herstellen.

Wil je een volgende stap zetten? 

Als jij jezelf herkent in:

✔ darmklachten die terugkomen onder stress
✔ een hoofd dat blijft “aanstaan”
✔ slaapproblemen die niemand kan verklaren
✔ een gevoelig zenuwstelsel
✔ hormonale schommelingen
✔ energie die instort wanneer je het druk hebt
✔ therapieën die niet diep genoeg gaan

…dan is het tijd om systeemdiagnostiek te gebruiken.

Niet nog een dieet.
Niet nog een protocol.

Maar een analyse van je lever, je stressroutes en je darmen — samen.

Plan hier je match call met Studio Gezond.
Dan kijken we of het DNA Leverpaspoort en het Studio Gezond Traject passen bij jouw situatie.
Je hoeft dit niet alleen te doen.

 

Meer lezen

• SIBO: wat is het en hoe je het kunt behandelen — link naar artikel.
• Darmen & Energie: de sleutel tot high performance — link naar artikel.
• Waarom het prikkelbare darm syndroom een prullenbakdiagnose is — link naar artikel. 
• Darmen en energie: de sleutel tot blijvende high performance – link naar artikel

---

Over de auteur

Deze blog is geschreven door Claudia Hendriks, orthomoleculair darmspecialist en CEO van Studio Gezond.
Claudia helpt high-performance onderneemsters die al alles geprobeerd hebben maar nog steeds vastlopen in onverklaarbare darmklachten. Met diepgaand labonderzoek, strategie en systeemherstel brengt ze helderheid waar anderen stoppen.